Η Ελλάδα με περισσότερα από 20.000 χιλιόμετρα ακτογραμμής κατατάσσεται 13η στον κόσμο κι αποτελεί μία χώρα με προοπτικές για οικονομικές δραστηριότητες που σχετίζονται με τη θάλασσα.
Η βιώσιμη «Γαλάζια» Οικονομία περιλαμβάνει όλες τις οικονομικές δραστηριότητες, που σχετίζονται με τη θάλασσα και τις παράκτιες περιοχές.
Στο ΤheOpinion μίλησε η απεσταλμένη του Πρωθυπουργού για τους Ωκεανούς και Συντονίστρια της Διάσκεψης Our Ocean, Δρ. Διονυσία-Θεοδώρα Αυγερινοπούλου για τα οφέλη και τις προοπτικές της βιώσιμης Γαλάζιας Οικονομίας στην Ελλάδα.
Ποιοί είναι οι τομείς της Γαλάζιας Οικονομίας και ποια η σημασία τους στην οικονομία;
Η Γαλάζια Οικονομία περιλαμβάνει οικονομικές δραστηριότητες, που σχετίζονται με τη θάλασσα και τις παράκτιες περιοχές. Στη Γαλάζια Οικονομία συμβάλλουν η ναυτιλία, η αλιεία, οι υδατοκαλλιέργειες, οι θαλάσσιες μεταφορές, οι λιμενικές δραστηριότητες, η ναυπηγική, ο παράκτιος και νησιωτικός τουρισμός, η θαλάσσια ψυχαγωγία, οι θαλάσσιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ο κλάδος της ωκεανογραφίας και όλες εκείνες οι επιστήμες με αντικείμενο την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος.
Η Ελλάδα, μια χώρα με μακραίωνη παράδοση στη ναυτοσύνη, με ακτογραμμή χιλιάδων χιλιομέτρων και χιλιάδες νησιά πρωτοστατεί στη Γαλάζια Οικονομία, αφού αυτή είναι υπεύθυνη για το 25% του ελληνικού ΑΕΠ. Εξαιρετικό ρόλο διαδραματίζει η ποντοπόρος ναυτιλία, στην οποία η Ελλάδα κατέχει την πρωτοκαθεδρία παγκοσμίως με το 21% της παγκόσμιας χωρητικότητας και το 60% του στόλου της ΕΕ. Στους αναπτυγμένους τομείς συγκαταλέγονται ο παράκτιος τουρισμός, οι θαλάσσιες μεταφορές και η αλιεία. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, η επιλογή για μετάβαση σε μια οικονομία βιώσιμη, έξυπνη και χωρίς αποκλεισμούς έχει δώσει ώθηση και σε αναδυόμενους κλάδους. Νέοι τομείς όπως η θαλάσσια βιοτεχνολογία, η υπεράκτια αιολική ενέργεια, η παραγωγή ωκεάνιας ενέργειας, ο βιώσιμος παράκτιος τουρισμός ενσωματώνουν έρευνα, καινοτομία, παράγουν νέες τεχνολογίες και υψηλής προστιθέμενης αξίας αγαθά και υπηρεσίες.
Ποιά είναι η προοπτική επαγγελματικής σταδιοδρομίας στα επαγγέλματα της Γαλάζιας Οικονομίας;
Οι επιχειρήσεις που ασχολούνται με τη Γαλάζια Οικονομία απασχολούν σήμερα 5,4 εκατομμύρια εργαζόμενους στην Ε.Ε. Στην Ελλάδα, εργασία σε αυτούς τους τομείς βρίσκει το 14,2% των Ελλήνων εργαζομένων, ποσοστό που είναι το μεγαλύτερο στην Ευρώπη. Ο αριθμός αυτός αναμένεται να διπλασιαστεί έως το 2030, καθώς η μετάβαση προς μια βιώσιμη Γαλάζια Οικονομία αναδεικνύει νέες ειδικότητες ή δημιουργεί την ανάγκη επανακατάρτισης.
Τα επαγγέλματα της Γαλάζιας Οικονομίας προϋποθέτουν επιστημονική γνώση, υψηλό βαθμό εξειδίκευσης και κατάρτισης. Ως εκ τούτου, σε μεγάλο βαθμό είναι περιζήτητα και καλά αμειβόμενα. Ωστόσο, οι τομείς αυτοί, εξαιτίας των νέων απαιτήσεων, δυσκολεύονται να βρουν κατάλληλο εργατικό δυναμικό.
Συνεπώς, η προώθησή των γαλάζιων επαγγελμάτων συνιστά μια σημαντική ευκαιρία απασχόλησης και μια μεγάλη πρόκληση. Η χώρα μας σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα χρειάζεται να επενδύσει σε εκπαιδευτικά προγράμματα, που θα δίνουν κατάλληλες δεξιότητες (upskilling, reskilling) και θα βοηθούν τους νέους να αποκτήσουν το ανάλογο επαγγελματικό προφίλ. Χρειάζεται επίσης να σκεφτούμε τον αναπροσανατολισμό της επαγγελματικής εκπαίδευσης.
Η χώρα μας αποδίδει τεράστια σημασία στις συνέργειες στους τομείς αυτούς και πολύ σημαντικά εκπαιδευτικά ιδρύματα του εξωτερικού θα βρίσκονται τον Απρίλιο στο Our Ocean Youth Leadership Summit για να συζητήσουν με αντίστοιχα ελληνικά για τις ανάγκες της εκπαίδευσης γύρω από τα θέματα των ωκεανών, της θαλάσσιας προστασίας και της βιώσιμης Γαλάζιας Οικονομίας. Χρειάζεται επίσης να αυξήσουμε την ευαισθητοποίηση γύρω από την ανάγκη προστασίας του θαλασσίου περιβάλλοντος.
Ποιές είναι οι θέσεις και οι στόχοι της Ελλάδας ώστε να μπορέσει να αναπτύξει πρωτοβουλίες στη βιώσιμη Γαλάζια Οικονομία;
Η Ελλάδα έχει αφιερώσει περισσότερο από το 38% των εθνικών κονδυλίων του Ταμείου Ανθεκτικότητας και Ανάπτυξης σε έργα για την Πράσινη και τη Γαλάζια Οικονομία. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει πρωτοστατήσει κι έχει επιδείξει την πολιτική βούληση να προχωρήσει ταχέως τη μετάβαση προς μια βιώσιμη οικονομία. Το απαραίτητο νομοθετικό πλαίσιο για την απεξάρτηση από τον άνθρακα και τη γαλάζια οικονομία αποτελεί πραγματικότητα. Η Ελλάδα έχει θεσπίσει ευνοϊκό ρυθμιστικό περιβάλλον για νέες επενδύσεις στη Γαλάζια Οικονομία και έχει φτάσει η στιγμή, που η διεθνής και η εγχώρια επενδυτική κοινότητα χρειάζεται να χρηματοδοτήσουν πιο βιώσιμες επενδύσεις.
Η Ελλάδα διαθέτει στρατηγικό πλεονέκτημα στη Γαλάζια Οικονομία και παρέχει ποικιλία επενδυτικών ευκαιριών, διότι διαθέτει τη δεύτερη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ευρώπη, σημαντικό αριθμό παράκτιων υποδομών, πλούσια θαλάσσια βιοποικιλότητα και μακρά παράδοση σε τέτοιες δραστηριότητες. Ο ιδιωτικός τομέας χρειάζεται να αναλάβει-παράλληλα με το κράτος- πρωτοβουλίες και να χρηματοδοτήσει καινοτόμες και βιώσιμες δράσεις, καθώς μπροστά μας βρίσκεται ο πιο ανταγωνιστικός τομέας της οικονομίας και σημαντικές προοπτικές διεθνών συνεργασιών.
Σε ποιούς τομείς της Γαλάζιας Οικονομίας θέλει να «πρωτοστατήσει» η Ελλάδα;
Η χώρα μας δίνει ιδιαίτερη έμφαση -και στη Διάσκεψη Our Ocean-προσέθεσε τέσσερις θεματικές ενότητες, στις οποίες αποδίδει μεγάλη σημασία: στην Πράσινη Ναυτιλία, την Μετάβαση στη Μεσόγειο Θάλασσα, την αντιμετώπιση της θαλάσσιας ρύπανσης από πλαστικά και μικροπλαστικά και στον βιώσιμο παράκτιο τουρισμό.
Οι τέσσερις αυτές ενότητες αναδεικνύουν σημαντικές δυνατότητες δραστηριοποίησης. Τομείς όπως οι πράσινες μεταφορές, οι συνδυασμένες θαλάσσιες μεταφορές, τα έξυπνα λιμάνια, η υπεράκτια αιολική ενέργεια στο Αιγαίο και το Ιόνιο, η παραγωγή ενέργειας από τα κύματα και ο έλεγχος ρύπανσης των θαλασσών και των λιμένων συγκεντρώνουν σημαντικότατο επενδυτικό ενδιαφέρον. Η κυβέρνηση μας έχει αποφασίσει να διαθέσει περί τα 2 δις Ευρώ στην απολιγνιτοποίηση των νησιών μας και την ηλεκτρική διασύνδεσή τους με την ηπειρωτική Ελλάδα.
Αναδυόμενη δραστηριότητα με ταχεία ανάπτυξη είναι και η παραγωγή βιοδραστικών συστατικών για ανάπτυξη φαρμάκων, καλλυντικών και συμπληρωμάτων διατροφής. Στόχος μας είναι η παραγωγή καινοτόμων εξαγώγιμων προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας.
Εξαιρετικές δυνατότητες δίνει εξάλλου και ο βιώσιμος παράκτιος και νησιωτικός τουρισμός, ο οποίος θα βασιστεί σε δράσεις ενεργειακής απεξάρτησης των περιοχών μας από τα ορυκτά καύσιμα και ορθής διαχείρισης των αποβλήτων. Ας σημειωθεί ότι σύμφωνα με τελευταία έρευνα του Ευρω-βαρόμετρου, το 82% των Ευρωπαίων τουριστών θα ήταν διατεθειμένο να πληρώσει περισσότερα για να βιώσει την περιπέτεια της φύσης, να περιηγηθεί στο πολιτιστικό τοπίο να ζήσει με τον τοπικό πληθυσμό. Στον τομέα αυτό, εξαιρετικά προχωρούν τα προγράμματα GR ECO islands.
Τέλος, η χώρα μας επιθυμεί να δώσει έμφαση στην αποκατάσταση υποβαθμισμένων θαλάσσιων οικοσυστημάτων, στην προστασία της βιοποικιλότητας αντιμετωπίζοντας την υπεραλίευση και αυξάνοντας την επιτήρηση των προστατευόμενων θαλασσίων περιοχών.
Θα θέλαμε να μας μιλήσετε για το συνέδριο «Our Ocean Conference 2024», που θα πραγματοποιηθεί τον Απρίλιο στην Ελλάδα. Ποιοί είναι οι στόχοι της ελληνικής κυβέρνησης;
Φιλοξενώντας τη Διάσκεψη, η Ελλάδα επιβεβαιώνει τη δέσμευσή της για μια βιώσιμη Γαλάζια Οικονομία, στοχεύοντας στην αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων που προκύπτουν από τη νέα ισορροπία μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης, κοινωνικής συνοχής και προστασίας του περιβάλλοντος.
Παράλληλοι στόχοι είναι η απώλεια της θαλάσσιας βιοποικιλότητας, η ελάττωση των αλιευμάτων λόγω μη βιώσιμης αλιείας, η θαλάσσια ρύπανση, κυρίως από τα πλαστικά, καθώς και τα προβλήματα από μη βιώσιμες θαλάσσιες μεταφορές.
Στόχος είναι από τη Διάσκεψη να παραχθούν μετρήσιμες και αποτελεσματικές δεσμεύσεις από τους συμμετέχοντες. Μέχρι και το 2023, οι διασκέψεις είχαν καταφέρει να συγκεντρώσουν περισσότερες από 2.160 δεσμεύσεις, που μόχλευσαν επενδύσεις άνω των 128 δις. δολαρίων. Στόχος μας είναι στην 9η Διάσκεψη, που θα φιλοξενήσουμε σε λίγες ημέρες στην Αθήνα, οι δεσμεύσεις αυτές να είναι πολύ μεγαλύτερες.
Αφήστε μια απάντηση