Πώς να προλογίσεις μία δραστηριότητα σε μια χώρα με 16.000 χλμ ακτογραμμή, 6.000 νησιά και νησίδες; Σε μία χώρα όπου τα σκάφη και οι μαρίνες συμβάλλουν στο 1,41% του ΑΕΠ; Σε μία χώρα όπου σύμφωνα με έρευνα της διαΝΕΟσις, εάν αναπτύσσονταν σωστά όλες οι απαραίτητες λιμενικές υποδομές, το yachting θα μπορούσε να προσθέτει ετησίως αξία μεγαλύτερη του 1,6 δις ευρώ στην οικονομία;
Δεν θα πω ότι η από ετών μελέτη του ΝΕΕ που κτύπησε καμπανάκια δεν αξιοποιήθηκε. Δεν είναι ώρα να ασκήσουμε κριτική. Αλλά είναι ώρα να κάνουμε ένα απολογισμό για το τι χάνουμε ως χώρα από ένα εκ των δύο τομέων του θαλάσσιου τουρισμού. Η αλήθεια των αριθμών δεν αφήνει περιθώρια παρανοήσεων για το τι δέον γενέσθαι ώστε να μειωθούν οι απώλειες και η χώρα να καρπωθεί τα οφέλη.
Ας δούμε τα στοιχεία:
-Τα έσοδα που χάνουμε από ανταγωνιστικές χώρες όπως η Κροατία, η Τουρκία και η Ιταλία είναι πολύ μεγάλα», διαπιστώνει η διαΝΕΟσις. Μόνο στην Ε.Ε. ο θαλάσσιος τουρισμός εν γένει ένα έτος πριν από την πανδημία είχε κύκλο εργασιών 231 δισ. και έδινε δουλειά σε 2,8 εκατομμύρια άτομα.
- Οι παραγγελίες νέων πολυτελών σκαφών έχουν παρουσιάσει ιδιαίτερα υψηλό ρεκόρ με κύριες κατασκευές σε mega yachts μήκους περίπου 45 μέτρων και άνω. Ναυπηγεία για τέτοιες κατασκευές ήδη έχουν πολλαπλές παραγγελίες για παραδόσεις μέχρι το 2025-2026. Ετησίως ο παγκόσμιος στόλος yachting αυξάνεται περίπου 7%, ενώ το 2021 σημειώθηκε νέο ρεκόρ πωλήσεων, με 1.140 σκάφη να έχουν μεταπωληθεί ή να αφορούν νέες κατασκευές. Να θυμίσω ότι μια πλειάδα επιχειρήσεων στον ευρύτερο Πειραϊκό χώρο προσβλέπουν στην ανάπτυξη ναυπηγικών δραστηριοτήτων και για τέτοια σκάφη.
- Η χώρα μας κατέχει την μεγαλύτερη ακτογραμμή σε σχέση με τους ανταγωνιστές της παρόλα αυτά υπολείπεται σε θέσεις ελλιμενισμού. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η Τουρκία να προσελκύει ένα μεγάλο όγκο τουριστών που επιλέγουν τις ακτές της και να αποσπάει και ένα κομμάτι τουριστών που προτιμούσαν τις Ελληνικές ακτές. Από τους 168 “τουριστικούς λιμένες” που έχουν χωροθετηθεί με τον νόμο στην Ελλάδα, μόνο οι 37 λειτουργούν. Τα έσοδα που χάνουμε από ανταγωνιστικές χώρες όπως η Κροατία, η Τουρκία και η Ιταλία είναι πολύ μεγάλα, διαπιστώνει η διαΝΕΟσις.
- Τομείς ανάπτυξης συνεργειών με πολλαπλασιαστικά οφέλη που χάνονται σε: Υποβρύχιο ή Καταδυτικό Τουρισμό, Θαλάσσιο Πολιτιστικό Τουρισμό, Θαλάσσιο Αθλητικό Τουρισμό.
-Υπηρεσίες: Ο τομέας του yachting υποστηρίζεται από μια πληθώρα υπηρεσιών αποφέροντας άμεσα αλλά και έμμεσα οικονομικά οφέλη σε όσους ασχολούνται με αυτόν. Υπάρχει ένα ευρύτατο cluster. Βασική προϋπόθεσή για την ανάπτυξη του είναι η κατασκευή ειδικών λιμένων (μαρίνες) ή λιμένων καταφυγής όπου μπορούν να ελλιμενίζονται όλα τα είδη σκαφών που τον πλαισιώνουν. Για κάθε ένα ευρώ ελλιμενισμού στη μαρίνα, δημιουργούνται 5 ευρώ δαπανών στην τοπική οικονομία
Ας δούμε και τον ορίζοντα:
- Η επερχόμενη καλοκαιρινή σεζόν, αυτή του 2022, έχει ξεκινήσει δυνατά παγκοσμίως, με πολλές επιβεβαιωμένες κρατήσεις. Η δυνατότητα να ναυλώσουν οι πελάτες σκάφη με πλήρως εμβολιασμένα πληρώματα, το ενδιαφέρον για εξερεύνηση καινούργιων περιοχών και η προσδοκώμενη χαλάρωση των ταξιδιωτικών περιορισμών αποτελούν παράγοντες που αναμένεται να οδηγήσουν σε αύξηση της ζήτησης, ιδιαίτερα στη Μεσόγειο.
- Η ελληνική πολυνησία βρίσκεται στις τοπ λίστες προορισμών, παρά το «cabotage», τους περιορισμούς δηλαδή στη δρομολόγηση διεθνών θαλαμηγών στην επικράτεια, που επανεξετάζεται από το ΥΝΝΠ σε σχέδιο Νόμου που είναι υπό διαβούλευση, το 2021 η Ελλάδα παρέμεινε ο νούμερο ένα προορισμός σε ναυλώσεις σκαφών παγκοσμίως, με μερίδιο αγοράς 24% επί του συνόλου των εβδομάδων κρατήσεων. Η ζήτηση ξεπέρασε και πάλι την προσφορά και η Ελλάδα φέτος ξεπέρασε τη Γαλλία (19%) και την Ιταλία (17%), που παραδοσιακά αποτελούν τους πιο δημοφιλείς καλοκαιρινούς προορισμούς, σημειώνει η IYC.
- η Ελλάδα έχει μέχρι στιγμής τον υψηλότερο αριθμό ναυλώσεων θαλαμηγών μήκους άνω των 20 μέτρων σε σύγκριση με όλους τους υπόλοιπους προορισμούς διεθνώς για το καλοκαίρι του 2022, με επιβεβαιωμένες κρατήσεις στο 57% του διαθέσιμου στόλου.
- Το ΤΑΙΠΕΔ δημοσίευσε τον διαγωνισμό για την ανάπλαση και 35ετή παραχώρηση της μαρίνας 98 θέσεων mega-yacht στην Κέρκυρα.
Μόνο στην Ε.Ε. ο θαλάσσιος τουρισμός (κρουαζιέρα και yachting) εν γένει ένα έτος πριν από την πανδημία είχε κύκλο εργασιών 231 δισ. και έδινε δουλειά σε 2,8 εκατομμύρια ανθρώπους. Στη χώρα μας υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 170.000 σκάφη αναψυχής, εκ των οποίων 6.109 ήταν επαγγελματικά (στοιχεία 2019).
Ο θαλάσσιος τουρισμός είναι μια από τις δυναμικότερες και ταχύτερα αναπτυσσόμενες μορφές τουρισμού παγκοσμίως και ενισχύει σημαντικά τις τουριστικές οικονομίες των χωρών που τον έχουν αναπτύξει. Οι γενικότερες οικονομικές επιδράσεις του θαλάσσιου τουρισμού εκτείνονται σε αρκετά μεγέθη της οικονομίας. Συνηθίζω να λέω «καιροί ου μενετοί». Ο χρόνος δεν περιμένει, γιατί δεν είναι δυνατόν να απεμπολούμε τα όσα θετικά απορρέουν από μία εκ των δύο τομέων του θαλάσσιου τουρισμού. Ας ξεχάσουμε το δεν μπορούμε και ας αναρωτηθούμε αν θέλουμε να τα καταφέρουμε.