Όταν το ιστιοφόρο Spray με τον έμπειρο Joshua Slocum στο πηδάλιο, έμπαινε στο λιμάνι του Newport στις Ανατολικές ακτές των Η.Π.Α., στις 27 Ιουνίου 1898, την Αμερικανική κοινή γνώμη απασχολούσε ο πόλεμος στην Ισπανία. Έτσι το κατόρθωμα του τολμηρού θαλασσοπόρου δεν έλαβε την ανάλογη δημοσιότητα. Τρία χρόνια νωρίτερα, στις 24 Απριλίου του 1895, στα 51 του, ο Joshua Slocum έμπειρος ναυτικός, επί σειρά ετών πλοίαρχος του εμπορικού ναυτικού, απέπλευσε από το λιμάνι της Βοστόνης με το 11μετρο ιστιοφόρο του Spray. Μετά από 38 μήνες και ένα ταξίδι 46,000 μιλίων έγινε ο πρώτος άνθρωπος που πραγματοποίησε μόνος τον περίπλου της γης, πράγμα που έμελλε να τον κάνει εμπνευστή όλων των μοναχικών θαλασσοπόρων και ταξιδιωτών με μικρά σκάφη σ’ όλο τον κόσμο. Καθώς ο απόμαχος καπετάνιος αναχωρούσε για νέα εδάφη, χωρίς την οικονομική στήριξη χορηγών και την υποστήριξη ηλεκτρονικού εξοπλισμού που είναι δεδομένος στις μέρες μας, προκύπτει το ερώτημα «Σε τι ωφελεί»?
Γεννημένος στις 20 Φεβρουαρίου 1844 στη Νέα Σκοτία (Καναδάς), ανατράφηκε σε μια παραδοσιακή οικογένεια ναυτικών. Το έσκασε σε ηλικία 14 για να μπαρκάρει με αλιευτικό σκάφος, αλλά γρήγορα επέστρεψε στην οικογένειά του, την οποία εγκατέλειψε οριστικά στα 16 (1860) μετά τον θάνατο της μητέρας του, για να δουλέψει σαν ναυτικός. Πήρε την Αμερικανική υπηκοότητα το 1869 και έγινε καπετάνιος στα 25 του.
Όταν ο Joshua Slocum πρωτοβγήκε στη θάλασσα, η αυτοδιοικούμενη αποικία της Νέας Σκοτίας απολάμβανε πρωτοφανή οικονομική άνθηση. Το 1875, η επαρχία της Νέας Σκοτίας με μεγάλη ναυτική παράδοση, ήταν μια από τις μεγαλύτερες ναυτικές και ναυπηγικές δυνάμεις, με 2,787 πλοία στο δυναμικό της. Με τις διαφορετικές εθνικές ομάδες προσκολλημένες στις τραχιές ακτογραμμές της, οι ναυτικοί της αποικίας έφτασαν σε μακρινούς προορισμούς με καΐκια, σκούνες, μπρίκια, μεγάλα ιστιοφόρα και ατμόπλοια.
Ναυτικός, πλοίαρχος και κάποιες φορές μάστορας–ναυπηγός, ο Slocum επί 13 χρόνια πραγματοποιούσε ταξίδια στον Ειρηνικό από το δυτικές ακτές προς την Κίνα, Αυστραλία και Ιαπωνία. Το 1881 ανέλαβε υπό τις διαταγές του το ιστιοφόρο Northern Light, όμως οι μέρες της δόξας για τα Αμερικανικά ιστιοφόρα είχαν τελειώσει οριστικά. Όταν τα μεγαλόπρεπα ιστιοφόρα που διέσχιζαν τους ωκεανούς τους προηγούμενους αιώνες παροπλίστηκαν, ο Slocum στράφηκε στο γράψιμο, περιγράφοντας τις περιπέτειές του στις θάλασσες με το Liberdale (ένα αυτοσχέδιο πλεούμενο που κατασκεύασε ο ίδιος για να επιστρέψει στις Η.Π.Α. από τη Νότια Αμερική) και το Destroyer.
Οι ευκαιρίες για τους ναυτικούς με τις γνώσεις και την εμπειρία του Slocum ήταν ελάχιστες. Το 1892, ένας φίλος, του χαρίζει ένα παλιό ψαράδικο καΐκι, το Spray. Ο Slocum ικανότατος στην ναυπηγική τέχνη, εργάζεται έναν ολόκληρο χρόνο στο ναυπηγείο της Βοστόνης, ανασκευάζοντας το παλιό σκαρί που θα τον συνόδευε στα ταξίδια του στις θάλασσες του κόσμου και θα γίνονταν γι’ αυτόν ένα παράθυρο στις ανοιχτές θάλασσες. Σύμφωνα με το βιογράφο του, Brian D. Murphy, ο Slocum αποσύρθηκε από τα «εγκόσμια» και έκανε τον ωκεανό πατρίδα του. Τον επόμενο χρόνο, το 1894, με το επισκευασμένο πλέον Spray, επιχείρησε χωρίς επιτυχία την τύχη του στην αλιεία. Ήταν ήδη μεσήλικας και προσπαθούσε να βρει μια βιοποριστική απασχόληση. Κανείς δεν έδινε αξία στις ναυτικές του ικανότητες.
Σε απάντηση ο Slocum αποφασίζει να αξιοποιήσει τις δεξιότητές του. Στις 24 Απριλίου 1895, αναχωρεί με το Spray για ένα προσωπικό ταξίδι-στοίχημα, τον γύρο της γης, ένα από τους τελευταίους θαλάσσιους άθλους που δεν είχε κατορθώσει ακόμα ο άνθρωπος στην αναζήτηση της περιπέτειας. Με το 11μετρο σκάφος του, αποπλέει από το λιμάνι της Βοστόνης, για τα στενά του Γιβραλτάρ διασχίζοντας τον Ατλαντικό. Ανήσυχος για τους πειρατές της Μεσογείου και της Ερυθράς Θάλασσας, αλλάζει πορεία για τον Πορθμό του Μαγγελάνου και τον Ειρηνικό Ωκεανό.
Στο νότιο άκρο της Αμερικανικής ηπείρου, εκεί που ο Ατλαντικός και ο Ειρηνικός ωκεανός σμίγουν σχηματίζοντας τις πιο επικίνδυνες θάλασσες του κόσμου, ο Slocum ζει τη μεγαλύτερη περιπέτεια της ζωής του. Μετά την διάσχιση του επικίνδυνου περάσματος του πορθμού, κατευθύνεται νότια οδηγημένος από άγριες θύελλες, στην μεγαλύτερη θανάσιμη παγίδα των ωκεανών, την αβαθή είσοδο του Cockburn Channel.
Στο πολύχρονο ταξίδι του, επισκέπτεται το νησί που αποτέλεσε έμπνευση για τον Alexander Selkirk (Ροβινσώνας Κρούσος), συναντά τη χήρα του συγγραφέα Robert Louis Stevenson στη δυτική Σαμόα. Περνά ένα καλοκαίρι στην Αυστραλία, ενώ στον επόμενο σταθμό του στη Νότια Αφρική, θα τιμηθεί από τον ηγέτη της χώρας Paul Kruger και τον εξερευνητή Henry Morton Stanley. Μετά από 46,000 μίλια φτάνει θριαμβευτής στο Newport, στις 27 Ιουνίου 1898. Είναι ο πρώτος άνθρωπος που κατορθώνει τον γύρο του κόσμου με ένα μικρό ιστιοφόρο που κυβερνά μόνος.
Η φήμη του Slocum μεγαλώνει τα επόμενα χρόνια, με την δημοσίευση της περιπέτειάς του (Sailing alone around the world) το 1899 και 1900 σε μορφή συνεχειών σε μηνιαίο περιοδικό και την έκδοση τους σε βιβλίο το 1900. Στην αλλαγή του αιώνα, ο Joshua Slocum αντιπροσώπευε τον προοδευτικό εξερευνητή που θέτει νέα πρότυπα στη ναυσιπλοΐα, τη στιγμή που έκλινε νοσταλγικά στον ξεπερασμένο κόσμο του ανέμου και των πανιών. Το άνοιγμα της ναυσιπλοΐας στη σφαίρα της ψυχαγωγίας, αναγνώρισε στον Slocum τη συμβολή του στις προκλήσεις της εποχής και του πρόσφερε νέους στόχους προς επίτευξη.
Ενώ ο Slocum και το σκαρί του Spray γερνούν, ο παλιός ναυτικός ετοιμάζει το επόμενο ταξίδι, την πλεύση κατά μήκος του Αμαζόνιου. Στις 14 Νοεμβρίου 1909, σε ηλικία 65 ετών, ξεκινάει με το Spray για τη Νότια Αμερική, αλλά η θάλασσα θα γίνει για πάντα ο υγρός τάφος του.
Τα ταξίδια και τις περιπέτειες του γεροθαλασσόλυκου μπορείτε να τις διαβάσετε στο βιβλίο του με τίτλο ‘Ο πρώτος μοναχικός περίπλους της Γης’. Το βιβλίο θα το βρείτε μεταφρασμένο στα ελληνικά σε επιλεγμένα βιβλιοπωλεία. Δείγμα του μπορείτε να διαβάσετε εδώ.