Παυλοπέτρι, η βυθισμένη πόλη ηλικίας 5 χιλιετηρίδων – Είναι ένα από τα λίγα μέρη στον κόσμο όπου μπορείτε κυριολεκτικά να κολυμπήσετε κατά μήκος ενός βυθισμένου δρόμου μιας αρχαίας πόλης ή να κοιτάξετε μέσα σε έναν τάφο
Το Παυλοπέτρι μία από τις παλαιότερες βυθισμένες πόλεις στον κόσμο, έκτασης 50 στρεμμάτων συμπεριλαμβανομένων ολόκληρων ισόγειων κτιριακών συγκροτημάτων, αυλών, δρόμων, θαλάμων-τάφων και νεκροταφείων με ηλικία περίπου 5 χιλιετηρίδων αποκτά το ενδιαφέρον της υφηλίου, έχοντας επιλεγεί να αναδειχτεί μέσω του Ευρωπαϊκού Προγράμματος INTERREG –MED 2014-2020 «Βιώσιμες τουριστικές στρατηγικές για την διατήρηση και την αξιοποίηση της Μεσογειακής παράκτιας και θαλάσσιας φυσικής κληρονομιάς – INHERIT» , του Προγράμματος διασυνοριακής εδαφικής συνεργασίας INTERREG – MED 2014-2020», από τη Περιφέρεια Πελοποννήσου που συμμετέχει στο Πρόγραμμα.
“Είναι ένα από τα λίγα μέρη στον κόσμο όπου μπορείτε κυριολεκτικά να κολυμπήσετε κατά μήκος ενός βυθισμένου δρόμου μιας αρχαίας πόλης ή να κοιτάξετε μέσα σε έναν τάφο”, τονίζει ο Dr. Jon C. Henderson, στον τομέα Υποβρύχιο Κέντρο Έρευνας Αρχαιολογίας, Τμήμα Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ.
Μια πτήση στο χρόνο
Μια πτήση στο χρόνο και ταυτόχρονα στα εξωτικά ελληνικά, χρώματα. Το απόλυτο τιρκουάζ σμίγει με μια απός τις αρχαιότερες πόλεις του κόσμου. Όλα αυτά, στη Λακωνία, στο στενό της Ελαφονήσου. Δίπλα από την Πούντα Λακωνίας βρίσκεται το Παυλοπέτρι, που είναι μια μικρή νησίδα απέναντι από την Ελαφόνησο.
Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν αρχαιολογικά ευρήματα που μαρτυρούν την κατοίκηση της περιοχής από αρχαιότατους χρόνους. Μεταξύ της νησίδας και της ξηράς βρίσκεται μια αρχαία πόλη, βυθισμένη ελάχιστα μέτρα κάτω από την επιφάνεια, με ηλικία περίπου 5 χιλιετηρίδων.
Πρόκειται για μοναδική στο είδος της πόλη αφού έχει συγκεκριμένο σχέδιο με δρόμους, κτίρια και νεκροταφείο. Ανακαλύφθηκε το 1967 από τον Νίκολας Φλέμινγκ (Nicholas Flemming) και χαρτογραφήθηκε το 1968 από ομάδα του πανεπιστημίου του Κέμπριτζ. Υπάρχουν τουλάχιστον 15 κτίρια σε βάθος 3 με 4 μέτρων.
Μια αρχαία πόλη που κατοικήθηκε από το 2.800π.Χ
Αρχικά υπήρχε η εκτίμηση ότι η πόλη κτίστηκε περί το 1600-1100 π.Χ. αλλά αργότερα οι έρευνες αποκάλυψαν μέσω των ευρημάτων ότι η πόλη κατοικήθηκε πριν από το 2800π.Χ., στην αρχή της εποχής του χαλκού.
Πιθανολογείται ότι η πόλη βυθίστηκε το 1000 π.Χ. Το γεγονός ότι η πόλη βυθίστηκε βοήθησε να διατηρηθούν τα σημερινά ευρήματα εφόσον δεν χτίστηκε ξανά ή μετά την καταστροφή η περιοχή δεν χρησιμοποιήθηκε για γεωργία.
Παρά το γεγονός της φυσικής καταστροφής από το νερό με την πάροδο των αιώνων, η διάταξη της πόλης είναι όπως ήταν πριν από χιλιάδες χρόνια.
Μεγάλο εμπορικό λιμάνι η βυθισμένη αρχαία πόλη
Ένα από τα αποτελέσματα των ερευνών ήταν να αποδείξει ότι η πόλη ήταν το κέντρο μιας ακμάζουσας βιομηχανίας κλωστοϋφαντουργίας. Επίσης, στην περιοχή βρέθηκαν πολλά μεγάλα πιθάρια από την Κρήτη, γεγονός που προδίδει πως η πόλη ήταν και μεγάλο εμπορικό λιμάνι.
Το έργο της αρχαιολογικής ομάδας συγκεντρώθηκε σε ένα ντοκιμαντέρ. Από άλλους θεωρείται ότι το Παυλοπέτρι ποντίσθηκε το 375 μ.Χ. από τον ίδιο σεισμό που κατέστρεψε και το Γύθειο.
Θεωρείται ότι το παραθαλάσσιο έδαφος σε μεγάλη έκταση μετακινήθηκε και έτσι έγινε αποκοπή της τότε χερσονήσου στην οποία βρισκόταν η Όνου Γνάθος και έτσι δημιουργήθηκε το σημερινό νησί της Ελαφόνησου.
Οι βασικοί στόχοι του έργου
Στόχος του έργου είναι η προετοιμασία ενός σχεδίου διαχείρισης για ερευνητικές, περιβαλλοντικές, εκπαιδευτικές και αναπτυξιακές δράσεις το οποίο περιλαμβάνει:
τοποθέτηση πινακίδων κάτω από τη θάλασσα, τα οποία θα βοηθήσουν τους επισκέπτες να περιηγηθούν στον οικισμό ενώ κάνουν κολύμβηση με αναπνευστήρα σε βάθος 1 έως 4 μέτρα.
τοποθέτηση πινακίδων πληροφόρησης στην ακτή του Παυλοπετρίου όπου θα σημειωθούν το προϊστορικό νεκροταφείο, το λατομείο, το κανάλι και η γέφυρα.
αφαίρεση των beach bar, των ομπρελών και του παράκτιου φωτισμού.
σήμανση και θεσμική προστασία των περιοχών αναπαραγωγής των χελωνών Caretta-Caretta.
Οι ενέργειες αυτές αφορούν σε 1η φάση μέρος της σήμανσης των Αρχαιολογικών χώρων με τοποθέτηση πινακίδων ενάλιων κ χερσαίων , κύβων σήμανσης σημείων ενδιαφέροντος και πλωτοί σημαντήρες προτεινόμενων διαδρομών , υπό την καθοδήγηση της Εφορείας Ενάλιων Αρχαιοτήτων Λακωνίας.
Η βασική αρχή σχεδιασμού του σχεδίου είναι η ολοκληρωμένη επεξεργασία της υποβρύχιας και χερσαίας πολιτιστικής κληρονομιάς, του χερσαίου και θαλάσσιου φυσικού περιβάλλοντος, της βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης και της ποιότητας ζωής, που οδηγεί σε αποτέλεσμα ολοκληρωμένης διαχείρισης, προστασίας και προώθησης με πολλαπλά οφέλη για την ευρύτερη περιοχή και την τοπική κοινωνία.