Περισσότερες από 12 διεθνείς τράπεζες έχουν συμπεριλάβει στοιχεία για τις εκπομπές αέριων ρύπων που αφορούν το δανειακό τους χαρτοφυλάκιο στη ναυτιλία
H ανάγκη για ευαισθητοποίηση σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον, την κοινωνία αλλά και την εσωτερική διοίκηση στον επιχειρηματικό κόσμο (corporate world) γίνεται επιτακτική, καθώς ολοένα και περισσότερες εταιρείες και οργανισμοί θέτουν ως προϋπόθεση την υιοθέτηση τέτοιων δράσεων και πρακτικών προκειμένου να προχωρήσουν σε συνεργασία με μια εταιρεία. Αυτό ισχύει και στη ναυτιλία τον μεγαλύτερο βιομηχανικό κλάδο παγκοσμίως. Έχουμε εισέλθει σε έναν καινούργιο επιχειρηματικό κόσμο.
Τα θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και εταιρικής διακυβέρνησης (ESG) επηρεάζουν την πορεία της ποντοπόρου ναυτιλίας. Περισσότερες από 12 διεθνείς τράπεζες έχουν συμπεριλάβει στοιχεία για τις εκπομπές αέριων ρύπων που αφορούν το δανειακό τους χαρτοφυλάκιο στη ναυτιλία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της 3ης ετήσιας έκδοσης των Poseidon Principles (Αρχών του Ποσειδώνα) οι τράπεζες οι οποίες δανειοδοτούν τη ναυτιλία και υποβάλλουν στοιχεία για τις εκπομπές των ρύπων από τα πλοία και συνδέονται με δάνεια του χαρτοφυλακίου τους είναι 28 από 23 πέρσι. Οι Poseidon Principles διατυπώθηκαν το 2019 με ιδρυτές 11 τραπεζικά ιδρύματα και έκτοτε έχουν αυξηθεί σε 30 που καλύπτουν περισσότερο από το 70% του παγκόσμιου χαρτοφυλακίου ναυτιλιακής χρηματοδότησης.
Όμως τα χαρτοφυλάκια μόλις επτά τραπεζών ευθυγραμμίζονται με τους στόχους του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO) να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τη διεθνή ναυτιλία κατά τουλάχιστον 50% έως 2050, έναντι 11 τραπεζών το 2021.
Οι τράπεζες είναι: ABN Amro, BNP Paribas, Bpifrance, CaixaBank, Citi, CIC, Crédit Agricole, Credit Suisse, Danish Ship Finance, Danske Bank, DekaBank, DBJ, DNB, Eksfin, Finnvera, ING, KfW IPEX-Bank, MUFG, Nordea, OCBC, SACE. SEB, Shinsei, Société Générale, SpareBank 1 SR-Bank, Sparebanken Vest, Standard Chartered, SMBC, SMFL, SMTB.
Οι Poseidon Principles είναι ένα παγκόσμιο πλαίσιο για την αξιολόγηση και δήλωση της ευθυγράμμισης των χαρτοφυλακίων ναυτιλίας των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων με τις ανάγκες αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Στη ίδρυση τους πρωτοστάτησαν το 2019 οι τράπεζες Citi, Societe Generale και DNB με την υποστήριξη του Παγκόσμιου Ναυτιλιακού Φόρουμ.
Πρόσφατη μελέτη της Deloitte Ελλάδος αναδεικνύει το πως επηρεάζεται η χρηματοδότηση των ναυτιλιακών εταιρειών από το ESG. Ειδικότερα:
«-Είναι σαφείς οι ενδείξεις ότι οι ναυτιλιακές εταιρείες που σημειώνουν βελτίωση στις επιδόσεις τους αναφορικά με τα κριτήρια ESG, γίνονται περισσότερο ελκυστικές στους επενδυτικούς κύκλους της ναυτιλίας, αποκτώντας πιο εύκολα πρόσβαση σε κεφάλαια και χρηματοδότηση.
– Μάλιστα, παρόλο που συχνά οι δείκτες ESG θεωρούνται «μη χρηματοοικονομικοί» και δεν μπορεί ακόμη να στοιχειοθετηθεί επαρκώς το αν οι επιδόσεις ESG επηρεάζουν την πορεία της μετοχής, ενδέχεται να έχουν αντίκτυπο στα χρηματοοικονομικά των εταιρειών.
– Επιπλέον, είναι χαρακτηριστικό ότι τα κεφάλαια που επενδύονται σε εταιρείες που εναρμονίζουν τη λειτουργία τους με τους κανόνες του ESG έχουν σημειώσει αύξηση κατά 170% στην περίοδο 2015 – 2021, ενώ την ίδια περίοδο έχουν επταπλασιαστεί τα κεφάλαια που επενδύονται σε πράσινα ομόλογα. Σύμφωνα με τη μελέτη, από τον Μάιο του 2018 μέχρι σήμερα έχουν διοχετευτεί επενδυτικά κεφάλαια ύψους $14,5 δισ. σε ναυτιλιακές επιχειρήσεις με βάση κριτήρια ESG.
– Ταυτόχρονα, οι οίκοι αξιολόγησης όπως όπως η Moody’s, η Bloomberg, το MSCI και το Fitch, στοχεύουν στη θέσπιση προτύπων αξιολόγησης για τα κριτήρια ESG. Και οι τράπεζες εστιάζουν ολοένα και περισσότερο στην τήρηση των κριτηρίων ESG για τις επενδυτικές και χρηματοδοτικές τους αποφάσεις, αφού ο κλιματικός κίνδυνος σύντομα θα ενταχθεί από την ΕΚΤ στην προληπτική εποπτεία, με στόχο να μειωθεί ο ρίσκο που δημιουργούν οι μη βιώσιμες επενδύσεις».
Η μελέτη καταδεικνύει επίσης ό,τι, σύμφωνα με την Refinitiv, η αξία των πράσινων ομολόγων οκταπλασιάστηκε το 2020 ενώ μόνο για το πρώτο τρίμηνο του 2021 έφτασε τα $287 δισ., ποσό διπλάσιο από το αντίστοιχο περσινό διάστημα.
Μέχρι το τέλος του 2020 το σύνολο των κεφαλαίων των ESG funds παγκοσμίως, έφτασε στο ποσό ρεκόρ των $1,7 τρισ., σημειώνοντας εντυπωσιακή αύξηση 50% σε σχέση με το 2019, που ήταν επίσης χρονιά ρεκόρ.
Συμπερασματικά και σύμφωνα με την Deloitte «η διαρκώς αυξανόμενη τάση των ναυτιλιακών εταιρειών για την ενσωμάτωση του ESG, αλλάζει τα δεδομένα του κλάδου,εισάγοντας νέες έννοιες και θέτοντας νέους στόχους και προκλήσεις. Το μέλλον της ποντοπόρου ναυτιλίας παγκοσμίως, θα καθοριστεί τα επόμενα χρόνια από το πόσο γενναίες θα είναι οι αποφάσεις του IMO και των θεσμών της ναυτιλίας αναφορικά με τη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, από τον βαθμό στον οποίο οι πολιτικές που θα διαμορφωθούν θα επηρεάσουν τον παγκόσμιο στόλο, αλλά και από τον βαθμό προσήλωσης των funds και των τραπεζών στην εφαρμογή του ESG ως κριτήριο χρηματοδότησης των εταιρειών». Τέλος, σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης, «σημαντικό ρόλο για τη μελλοντική πορεία της ποντοπόρου ναυτιλίας, θα παίξουν το πόσοι ακόμη τραπεζικοί κολοσσοί θα προσυπογράψουν τα Poseidon Principles, ο συνεχώς διευρυνόμενος ρόλος της Ασίας ως βασικού χρηματοδότη της ναυτιλίας και ο βαθμός στον οποίο οι Ασιάτες χρηματοδότες θα εστιάσουν στο ESG και γενικότερα, η ικανότητα του επενδυτικού κοινού να αφομοιώσει τις πολιτικές ESG και να τις συνδέσει με τη βελτίωση της αποδοτικότητας των επενδυτικών χαρτοφυλακίων».
Ο κλάδος θαλασσίων μεταφορών (shipping), αποτελεί μέρος του ευρύτερου κλάδου των Μεταφορών, ο οποίος, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία έχει μερίδιο 16% στην παγκόσμια εκπομπή ρύπων. Από αυτό το 16%, όπως καταδεικνύει η μελέτη, η ναυτιλιακή βιομηχανία, έχει ένα αντίκτυπο της τάξης του 1,7%. Ωστόσο, με τις απαιτήσεις του IMO να γίνονται ολοένα και αυστηρότερες αναφορικά με τη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, οι ναυτιλιακές εταιρείες έχουν προβεί ήδη σε αρκετές ενέργειες ενημέρωσης του επενδυτικού τους κοινού σχετικά με τις νέες πολιτικές που εφαρμόζουν, προκειμένου οι επιχειρηματικές τους πρακτικές να εναρμονίζονται ακόμα περισσότερο με τις αρχές ESG, θεμελιώδη συνιστώσα των οποίων αποτελεί το Περιβάλλον και η προστασία του.