Με αρκετές λεπτομέρειες έχει χαρτογραφηθεί ο πυθμένας του Νότιου Ωκεανού στην Ανταρκτική, που καλύπτει 48 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα. Πρόκειται το βαθύτερο σημείο του Ωκεανού, που βρίσκεται 7.432 μέτρα κάτω από τη θάλασσα και ονομάζεται Factorian Deep.
Μπορεί η νέα προσπάθεια χαρτογράφησης να είναι πιο λεπτομερής, ωστόσο, τεράστιες εκτάσεις δεν έχουν ερευνηθεί επαρκώς έως και σήμερα. Σύμφωνα με το BBC, η γνώση του σχήματος του πυθμένα του ωκεανού είναι απαραίτητη για την ασφαλή πλοήγηση, την κατανόηση του κλίματος και της γεωλογικής ιστορίας της Γης.
Ο Διεθνής Βαθυμετρικός Χάρτης του Νότιου Ωκεανού (IBCSO) χρειάστηκε πέντε χρόνια για να συντάξει και να ενημερώσει την πρώτη προσπάθεια για έναν ολοκληρωμένο χάρτη, ο οποίος δημοσιεύθηκε το 2013.
Ο Δρ Μπόρις Ντόρσελ από το γερμανικό Ινστιτούτο Άλφρεντ Βέγκενερ δήλωσε στο BBC: «αυξήσαμε την κάλυψη της περιοχής, αλλά αυξήσαμε και την πυκνότητα δεδομένων, επειδή, παράλληλα, συνεχίσαμε να συλλέγουμε νέα δεδομένα». Οι αρχές προτρέπουν τα σκάφη που πλέουν στην περιοχή να ανοίγουν τα ραντάρ τους, καθώς βοηθούν στη συλλογή δεδομένων για τη μορφολογία του πυθμένα. Μάλιστα, αρκετές από τις πληροφορίες που συντέλεσαν στη χαρτογράφηση προέρχονται από πλοία, συμπεριλαμβανομένου του RRA James Clark Ross. Το εν λόγω πλοίο είναι εξοπλισμένο για να χαρτογραφήσει εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα βυθού ωκεανού.
Ανταρκτική: Γιατί είναι αναγκαία η βελτίωση των χαρτών για τον πυθμένα
Οι λόγοι για τους οποίους απαιτούνται καλύτεροι χάρτες για τον πυθμένα των θαλασσών είναι αρκετοί. Οι χάρτες είναι απαραίτητοι για την ασφαλή ναυσιπλοΐα, αλλά και για τη διαχείριση της αλιείας. Όπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ του BBC, ο τραχύς βυθός επηρεάζει τη συμπεριφορά των ωκεάνιων ρευμάτων και την ανάμειξη του νερού. «Μπορούμε επίσης να μελετήσουμε πώς το φύλλο πάγου της Ανταρκτικής έχει αλλάξει κατά τη διάρκεια χιλιάδων ετών κοιτάζοντας μόνο τον πυθμένα της θάλασσας», εξήγησε ο Δρ Ρομπ Λάρτερ από το British Antarctic Survey.
Ένα βασικό εύρημα στα χρόνια μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης έκδοσης του IBCSO είναι η αναγνώριση του βαθύτερου σημείου του Νότιου Ωκεανού. Πρόκειται για το Factorian Deep στο νότιο άκρο του South Sandwich Trench.
Η απομακρυσμένη και συχνά αφιλόξενη φύση του Νότιου Ωκεανού σημαίνει ότι σημαντικά τμήματα του είναι απίθανο να χαρτογραφηθούν εκτός και αν υπάρχει ειδική επιχείρηση. Οι ειδικοί ελπίζουν ότι συγκεκριμένοι τύποι σκαφών θα μπορούσαν να αναλάβουν το έργο τα επόμενα χρόνια.
Ανταρκτική: Αναγνωρίζεται ο πέμπτος ωκεανός της Γης
Η National Geographic Society ανακοίνωσε ότι η Γη απέκτησε τον πέμπτο ωκεανό της, αφού θα αναγνωρίσει έναν νέο Νότιο Ωκεανό γύρω από την Ανταρκτική. «Ο Νότιος Ωκεανός έχει αναγνωριστεί εδώ και καιρό από τους επιστήμονες, αλλά επειδή δεν υπήρξε ποτέ συμφωνία σε διεθνές επίπεδο, δεν τον αναγνωρίσαμε ποτέ επίσημα», δήλωσε ο επίσημος γεωγράφος του οργανισμού, Άλεξ Τέιτ.
Το National Geographic άρχισε να φτιάχνει χάρτες το 1915, αλλά ο μη κερδοσκοπικός επιστημονικός και εκπαιδευτικός οργανισμός, είχε αναγνωρίσει επίσημα μόνο τέσσερις ωκεανούς, τους οποίους όριζε με βάση τις ηπείρους που τους συνόρευαν.
Ο πέμπτος ωκεανός εκτείνεται από τις ακτές της Ανταρκτικής μέχρι το γεωγραφικό πλάτος των 60 μοιρών νότια, με εξαίρεση το Πέρασμα Ντρέικ και τη Θάλασσα της Σκωτίας, που βρίσκονται ανάμεσα στην Ανταρκτική και τη Νότιο Αμερική. Τα νερά του ACC είναι πιο κρύα και ελαφρώς λιγότερο αλμυρά από τα ωκεάνια νερά στα βόρεια.
Το ACC μεταφέρει περισσότερο νερό από οποιοδήποτε άλλο θαλάσσιο ρεύμα και παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του παγκόσμιου κλίματος, καθώς συμμετέχει στη μεταφορά θερμότητας σε όλο τον πλανήτη και στέλνει στον βυθό της Ανταρκτικής οργανικές ενώσεις, αποθηκεύοντας έτσι μεγάλες ποσότητες άνθρακα, ενώ χιλιάδες θαλάσσια είδη ζουν μέσα στο ACC, σύμφωνα με το National Geographic.
Στις αρχές του 16ου αιώνα, ο Ισπανός εξερευνητής Vasco Núñez de Balboa είχε χρησιμοποιήσει τον όρο «Νότιος Ωκεανός» για να περιγράψει τα νερά στον πυθμένα του κόσμου και η χρήση του συνεχίστηκε καθώς οι ωκεανοί έγιναν ζωτικής σημασίας οδοί για τις διεθνείς επικοινωνίες και το εμπόριο στους αιώνες που ακολούθησαν. Μέχρι τον 19ο αιώνα, πολλά ναυτικά έθνη είχαν ιδρύσει υδρογραφικές αρχές για να δημοσιεύουν πληροφορίες σχετικά με τους ωκεανούς για τα ναυτικά και τα εμπορικά τους πλοία. Ο όρος «Νότιος Ωκεανός» εμφανίστηκε στις πρώτες εκδόσεις του Διεθνούς Υδρογραφικού Οργανισμού (IHO) που ιδρύθηκε το 1921.
Ο IHO αναγνώρισε την ύπαρξη του ωκεανού το 1937, απέσυρε όμως την απόφασή του το 1953 επικαλούμενος διαφωνίες για τον επίσημο ορισμό. Σε ασυμφωνία κατέληξε και ο επόμενος γύρος διαπραγματεύσεων το 2000. Το Συμβούλιο Γεωγραφικών Ονομάτων των ΗΠΑ άρχισε να τον χρησιμοποιεί το 1999 και η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) από φέτος.
Ο Ωκεανός και οι επτά θάλασσες στην Αρχαία Ελλάδα
Στην ελληνική μυθολογία, ο ωκεανός ήταν στην πραγματικότητα ένας ποταμός ο οποίος ονομάστηκε έτσι από τον τιτάνα Ωκεανό, έναν ποτάμιο θεό, γιο του Ουρανού και της Γαίας και αδελφό και σύζυγο της Τηθύος, της θεάς των αρχέγονων υδάτων που έτρεφαν τη Γη.
Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι αυτός ο ποταμός περιέβαλλε τον κόσμο και κατέληγε κάπου δυτικά της Ευρώπης και ανατολικά της Ασίας.
Ο όρος «Επτά Θάλασσες» είναι πολύ παλαιότερος από πολλούς σύγχρονους ωκεανούς. Κανείς δεν γνωρίζει από πού προήλθε, αλλά εμφανίζεται στα αρχαία γραπτά των Ελλήνων, των Ρωμαίων, των Αράβων, των Ινδουιστών, των Περσών και των Κινέζων, αν και συχνά περιέγραφε εντελώς διαφορετικές θάλασσες, μερικές από τις οποίες ήταν μυθικές. Σύμφωνα με τον ιστότοπο World Atlas, οι Επτά Θάλασσες είναι στην πραγματικότητα οι επτά μεγαλύτερες ωκεάνιες υδάτινες μάζες: ο Αρκτικός, ο Βόρειος Ατλαντικός, ο Νότιος Ατλαντικός, ο Ινδικός, ο Βόρειος Ειρηνικός, ο Νότιος Ειρηνικός και ο Νότιος ή Ανταρκτικός Ωκεανός.